Obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki zograniczoną odpowiedzialnością
Jesteśmy jednym z wiodących podmiotów trudniących się wsparciem w procesach restrukturyzacyjnych w Polsce. Ponadto dysponujemy zapleczem ściśle współpracujących z nami ekspertów świadczących usługi prawne, w zakresie rachunkowości, administracyjne oraz design thinking.
Na każdym Członku Zarządu każdej Spółki ciążyć może potencjalny obowiązek
o złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni od wystąpienia stanu niewypłacalności(art. 21 ust. 1 ustawy Prawo Upadłościowe w związku z art. 11 ust. 1, ust. 1a, ust. 2 ustawy Prawo Upadłościowe).
Jeżeli stan niewypłacalności Spółki zidentyfikowany zostać mógłby we wcześniejszym terminie, a Zarząd nie podjąłby działań w postaci:
- złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub
- działań w kierunku postępowania restrukturyzacyjnego,
Rodzi to po stronie Członków Zarządu Spółki szereg potencjalnych ryzyk, między innymi:
1. Odpowiedzialność za zobowiązania Spółki (przeniesienie na Członków Zarządu odpowiedzialności za długi Spółki): odpowiedzialność cywilna – na podst. art. 21 ust. 3 ustawy Prawo Upadłościowe, art. 299 Kodeksu Spółek Handlowych (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością), względnie odpowiedzialność cywilna na zasadach ogólnych – art. 415 Kodeksu Cywilnego;
2. Odpowiedzialność za zobowiązania publicznoprawne (podatki, umownie zobowiązania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych) – Art. 116 ustawy Ordynacja Podatkowa (przeniesienie odpowiedzialności za zobowiązania spółki) – także po formalnej rezygnacji, a przy dalszym faktycznym zarządzaniu Wyrok NSA z 31.8.2017 r., I GSK 1384/15
3. Odpowiedzialność karna: art. 586 ustawy Kodeks Spółek Handlowych (niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie).
4. Potencjalne ryzyko orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej / sprawowania funkcji w organach spółek:
(1) Art. 373 ustawy Prawo Upadłościowe – do 10 lat;
(2) W postępowaniu karnym – art. 41 Kodeksu Karnego – do 15 lat.
Przy niezastosowaniu się do orzeczonego zakazu materializować może się ryzyko z Art. 244 Kodeksu Karnego, potencjalne zagrożenie karą pozbawienia wolności do lat 5.
Przy ustaleniu, iż Członkowie Zarządu m.in. zaspokajali poszczególnych wierzycieli przed innymi, spłacali zobowiązania do samych siebie, „wyprowadzali majątek”:
5. Ryzyka Karne:
- art. 300 ust. 1 Kodeksu Karnego (Kto, w razie grożącej mu niewypłacalności lub upadłości, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku) względnie art. 301 Kodeksu Karnego (Kto będąc dłużnikiem kilku wierzycieli udaremnia lub ogranicza zaspokojenie ich należności przez to, że tworzy w oparciu o przepisy prawa nową jednostkę gospodarczą i przenosi na nią składniki swojego majątku),
- potencjalnie art. 302 Kodeksu Karnego (faworyzowanie poszczególnych wierzycieli),
- art. 296 Kodeksu Karnego (niegospodarność – jako Prezes Zarządu).
6. Pamiętać także należy o poszczególnych kategoriach zobowiązań w perspektywie następujących przepisów:
- Wierzytelności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i pracowników – ryzyko objęcia dyspozycją art. 218 ust. 1a Kodeksu Karnego;
- Podatnik, który uporczywie nie wpłaca w terminie podatku, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe – Art. 57 KKS (Kodeks Karny Skarbowy).
Reasumując – zobowiązanymi do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości są, każdy indywidualnie (co do zasady), Członkowie Zarządu Spółki.
Każdy Członek Zarządu, niezależnie od ustanowionej w Spółce reprezentacji, może samodzielnie złożyć przedmiotowy wniosek. Brak złożenia przez Reprezentanta wniosku o ogłoszenie upadłości upadłość we właściwym czasie wiąże się z poważnymi dla nich konsekwencjami. Jeżeli bowiem wierzyciele nie będą mogli wyegzekwować należnych im kwot z majątku spółki – wówczas, będą mogli sięgnąć do prywatnych majątków Członków Zarządu. Tym samym złożenie wniosku o upadłość spółki w terminie z punktu widzenia członków zarządu powinno być niezwykle istotne, albowiem pozwala na uniknięcie przez nich odpowiedzialności osobistej względem ewentualnych wierzycieli spółki.
Możliwe będzie także zwolnienie się od odpowiedzialności m.in. przy:
1) Wykazaniu, że nie ponosimy winy za niezłożenie wniosku
2) Wykazanie, że w terminie określonym otwarto postępowanie restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu
Dlatego tak istotne jest zaadresowanie kwestii przeterminowanych zobowiązań w podmiocie od razu – niezwłocznie!
Przeprowadziliśmy setki projektów restrukturyzacyjnych i upadłościowych, nawet najbardziej wymagających, prowadzonych zarówno od strony dłużników, jak i wierzycieli.